HAZİNE ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’ten, bankalara ‘tüketim değil üretim için krediyi önceliklendirin’ uyarısı geldi. Dün sabah Türkiye Bankalar Birliği’nin 66. Genel Kurulu’na katılan Şimşek evvel bankaları dinledi, akabinde başta krediler olmak üzere iktisadın seyri hakkında değerli bildiriler verdi.
İşte Şimşek’in endüstrici, bankalar ve tüketiciyi ilgilendiren 5 kritik iletisi…
1- 2023’te bütün dertli global şartlara karşın yüzde 4.5 civarında büyüme öngörüyoruz. Önceliğimiz finansal istikrardır. Bu nedenle sıkılaşma ve sadeleşme politikalarımız sürecektir.
2- Türk iktisadında tekrar dengeleme gereksinimi çok açık. Siyaset çerçevemizi bu muhtaçlığa nazaran şekillendiriyoruz. İktisat politikalarımızda şeffaflık, tutarlılık, öngörülebilirlik, milletlerarası normlara uygunluk temel unsurlarımızdır.
3- Risk idaresini güçlendireceğiz. Kurumların takibini daha faal bir formda yapacağız. Karbon piyasasını kuracağız. Türkiye Cumhuriyet eserlerinin iştirak finansa ahengini sağlayacağız. İştirak asıllı sigortacılığın gelişmesi için ek adımlar atacağız.
4- Kamu bankaları ihracat ve yatırımların finansmanıyla ticari kredilerde çok büyük bir rol üstlendi. Özel dal bankaları bu manada geride kaldı. Bunun sebeplerini de uygun biliyoruz. Özel bankaların yalnızca tüketici kredilerine odaklandığı periyot artık geride kalmalı. Zira bunun koşulları ortadan kalktı. Artık haklı bir münasebetleri de kalmamıştır. Gerçek kesimi desteklemek temel görevimizdir. Burada sürdürülebilir yüksek büyümenin devamı için gerçek bölümün finansmana kesintisiz erişimi olmazsa olmazdır.
5- Bankacılık kesiminin üretimi, yatırımı desteklemek için yurtdışı finansman imkânlarını daha güçlü bir formda değerlendirmesini bekliyoruz. Münasebetiyle bölümden beklentimiz bu.
TBB’nin 66. Genel Kurulu kapsamında Mehmet Ali Akben ve Alpaslan Çakar, Bakan Mehmet Şimşek’e plaket takdim etti.
KÜRESEL SIKILAŞMA SONA ERİYOR
Mehmet Şimşek konuşmasında önümüzdeki periyoda ait mali sıkılaşma iddialarına de yer verdi. Odağında global piyasalar vardı lakin “Sıkılaşmanın sonuna geliyoruz” sözleri, Türkiye iktisadı özelinde kıymetlendirilerek yanlış anlaşıldı. Şimşek, global sıkılaşmaya vurgu yaparak şu sözleri kullandı: “Son 20 ayda 12 gelişmiş ülke merkez bankası 104 sefer, Türkiye’ye benzeyen 22 gelişmekte olan ülke merkez bankası ise 158 sefer olmak üzere toplamda 262 defa faiz arttırdı. Global manada mali sıkılaştırma döngüsünün sonuna yaklaşıyoruz. Bu olumlu bir gelişme. Ümit ediyoruz ki 2024’ün ikinci yarısından itibaren global finansal şartlarda daha destekleyici bir ortamla karşı karşıya kalırız.” Şimşek, Türkiye iktisadının bu ortamda güçlü büyüme performansı gösterdiğine dikkat çekerek, “Ancak bir müddettir büyümenin temel belirleyicisi iç talep olmuştur. Tabi iç talepteki bu güçlü artış makro finansal istikrarı, cari açık ve enflasyon üzerinden tehdit ediyor. Bu çeşitten bir problemlerle ülkemizi karşı karşıya bırakmış durumda” sözlerini kullandı.
‘TİCARİ KREDİLERİN ÖNEMİNİN FARKINDAYIZ’
Bankalar Birliği İdare Şurası Lideri Alpaslan Çakar, Haziran 2023 prestijiyle, Türk bankacılık bölümünün bilanço büyüklüğünün 19 trilyon TL, bilançonun ulusal gelire oranının da yüzde 100 civarında olduğunu belirtti. Çakar, “Kur muhafazalı mevduatın tesiriyle TL’nin hissesi etkinde yüzde 59, pasifte ise yüzde 56 olarak gerçekleşmiştir. Krediler 10 trilyon TL, menkul değerler portföyü ise 3.2 trilyon TL düzeyindedir. Krediler ile 4.5 milyondan fazla ticari müşteri, 33 milyondan fazla ferdi müşterimizin ekonomik faaliyetini destekledik ve 1.5 milyon olarak yeni istihdama katkı verdik. Yani bilançomuzun yüzde 70’i direkt ekonomik faaliyetin finansmanında kullanılmıştır” diye konuştu.
Çakar, Temmuz 2023 prestijiyle, 12 aylık periyotta kredilerin yüzde 58 arttığına dikkat çekerek şu bilgileri verdi: “Ticari krediler içinde en büyük hisse yüzde 29 ile imalat sanayindedir. İmalat endüstrinin hissesi son 5 yılda 5 puan arttı. Üretimin, ihracatın ve istihdamın belkemiğini oluşturan çok sayıdaki dala kullandırılan kredilerin hissesinin daha da arttırılmasının kıymetinin farkındayız. TL kredilerdeki artış yüzde 73 oldu. Yabancı para kredileri, cinsinden yavaş da olsa azaldı. TL kredileri yüzde 95 oranında, TL kurumsal krediler ise yüzde 44 oranında arttı. Ferdî kredilerdeki artış ise yüzde 84 oldu.”