Jeofizik Yüksek Mühendisi, sarsıntı uzmanı Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, son günlerde Ege’de meydana gelen zelzeleleri kıymetlendirerek, “İzmir ve Midilli’de 6.9’luk zelzele gelirse şaşırmam, İzmir’de olursa çok berbat olur” dedi. Ercan “İnsanlar sarsıntıdan ölüyorsa bunun hatalısı yönetimlerdir” diyerek yetkilileri sorumluluklarını yerine getirmeye çağırdı.
Deprem uzmanı Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Ege Denizi’ndeki sarsıntılar sonrası gözlerin çevrildiği İzmir’de beklenen sarsıntı, yıkım eşiği ve yapılması gerekenlerle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
“İzmir ve Midilli’de 6.8-6.9 zelzele gelirse şaşırmam”
Sözcü’de yer alan habere nazaran; Ercan, son günlerde bilhassa Midilli-İzmir ortasında meydana gelen sarsıntıların telaşa neden olduğunu hatırlatarak, şöyle konuştu:
“Midilli’de 5.1 sarsıntı ve sonrasındaki sayıları 500-600’ü bulan depremcikler sürüyor. İzmirliler ‘bundan sonra daha büyük bir sarsıntı olabilir mi’ diye kaygılanıyor. Bu soruyu yanıtlamak çok sıkıntı; olacaktır demek daha kolay. Zira 7-7.2 zelzele beklerken, 6.8 olması, buradaki gücün büsbütün boşalmadığını gösteriyor.
İkisinin ortasındaki güç farkı kapanmadı. Bu demektir ki o bölge hala gergin ve sarsıntısı atlatmadı. İzmir ve Midilli’de 6.8-6.9 zelzele gelirse şaşırmam. İzmir’de olursa çok makus olur. Midilli’de olacak 6.8’lik sarsıntı ise İzmir’de 6.1 hissedilir.
İzmir’de 6.1’lik bir zelzele ne yapar? Aslında bir şey yapmaması gerekir. Lakin evvelki sarsıntılarla yorulan yapılarda direnç eşik bedeli düşmüş olabilir. Bilhassa Bayraklı bölümlerinde evvelki yıkımların etrafında yıkım olursa şaşırtan olmaz.”
“‘İzmir’de büyük bir deprem, tsunami olacak’ sözleri büsbütün çığırtkanlıktır”
Halkın olmayan bilgi ve bilgi dışı şeylerle korkutmanın hakikat olmadığını söyleyen Ercan, “İzmir’de büyük bir deprem, tsunami olacak sözleri büsbütün çığırtkanlıktır. İzmir’i etkileyecek ana sarsıntı, tuzla kırığından çok İzmir kırığıdır. Bu da Konaktan geçerek Güzelyalı, Göztepe üzerinden Güllübahçe ve Sisam’a uzanan kırıktır. Şayet bu kırık sarsıntısı yapacak olursa, bunun büyüklüğü 6 ile 7.1 ortasında olur. Bornova Ovası Özkanlar ve Meles kısmındaki yapıları çok tesirler. Ben buradan sarsıntı uyarısı yapmıyorum. Yapı uyarısı yapıyorum. Bu bölgelerde daha fazla yapılaşmaya müsaade verilmemesi gerekir” biçiminde konuştu.
“Yıkılan binanın yerine yenisini yapmak cinayettir”
2020 yılında Sisam Adası zelzelesinde yıkılan yapıların yerine yeni yapılara müsaade verilmesini eleştiren Prof. Ercan, “Yasaya göre bir yerde zelzelede yapı yıkıldıysa orası yapı yasaklı alan ilan edilir ve yapılaşmaya müsaade verilmez. İzmir Büyükşehir, Bayraklı belediyeleri ve üniversitelerin buna el koyması, ‘yapmayın bu bir cinayettir’ demesi gerekiyor. Bana bedavaya mesken verseler asla Bayraklı’nın Meles Ovası’nda oturmam. Orada yaşayan insanlara söylediklerim muhalif gelebilir. Onların malı değil, canları bizi ilgilendiriyor. Herkesin seveceği değil, insanların canını kurtaracak şeyleri söylüyorum. Bayraklı’nın zirvelik kısımları var. Yerleşimler, toplu konutlar var. Orada otursunlar” formunda konuştu.
“İmar barışı, devletin kasasındaki açığı kapatma için uygulanan bir yoldur”
Vatandaşı zelzeleden koruyacak lokal idareler ile devletin idareleri olması gerekirken, olmayacak yerleri yapılaşmaya açanların tekrar birebir kurumlar olduğunu söyleyen Ercan, şu sözleri kullandı:
“Mustafa Kemal Atatürk, ‘Cumhuriyet kimsesizlerin kimsesidir’ dediği üzere, şayet ülkenin iktisadı berbatsa, barınma sorunu bile yaşıyorsa o insanlara zelzele şuuruna erişin, sağlam yerde sağlam yapı yapın demek alay etmek demektir. Bayraklı’da ya da Elazığ’da, İzmir’de, Gölcük’te, İstanbul’da şayet beşerler sarsıntıdan ölüyorsa bunun hatalısı idarelerdir. Zelzele konusunda 8 kitap çıkardım, birçok bilimci de kitap çıkardı. Bunların kaçı sanki devleti yönetenler tarafından okundu ve uygulandı. Devletin ve lokal idarelerin vazifesi kaçak yapıları bulup yıkmak ve yıkım maliyetini de almaktır. Yasa ve yönetmelikler bunu söyler, bunları uygulaması gerekenler, imar barışına izin veriyor. İmar barışı, devletin kasasındaki açığı kapatma için uygulanan bir yoldur.”