CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in hazırladığı Ocak ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nda, gazetecilerin yaptıkları haberler nedeniyle yargılanmaları, gazetecilere açılan davalar, internet sitelerinin resmi ilan alabilmesi için getirilen ağır şartlar yer aldı.
“40 GAZETECİ YARGILANDI”
CHP’nin gazeteci kökenli Milletvekili Utku Çakırözer, Ocak ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nu açıkladı. TBMM’deki gazeteci kökenli milletvekillerinden Çakırözer’in hazırladığı Basın Özgürlüğü Raporu’nda öne çıkan baskı ve kısıtlamalar şöyle sıralandı:
* Ortalarında gazeteciler Zafer Arapkirli, Barış Pehlivan, Canan Coşkun ve Nadir İpek’in de bulunduğu en az 40 gazetecinin davası görülürken, gazeteciler haber, yazı ya da paylaşımlarını savunmak zorunda bırakıldı.
* Karşı Mahalle muhabiri Sezgin Kartal 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nde gözaltına alınarak tutuklandı. Gökhan Yavuzel, Sinan Aygül ve Rojin Altay’ın ortalarında olduğu gazeteciler gözaltına alındı.
* Daha evvel 5 ay tutuklu kalan Müyesser Yıldız hakkında devletin kapalı bilgilerini ifşa kabahatinden verilen ceza istinaf mahkemesince onandığı için Yıldız yine cezaevine girmek zorunda kalacak.
“BAKANDAN GAZETECİLERE SERİ DAVALAR”
* Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, kuzeni Sedat Varank’ın kamudan aldığı ihaleleri haberleştiren BirGün ve T24’e davalar açtı. Varank’ın açtığı dava sayısı 4’e ulaştı.
* Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ‘Daha ne olacaktı AK Partili kardeşim’ başlıklı köşe yazısı nedeniyle Karar müellifi Akif Beki hakkında 250 bin TL’lik tazminat davası açtı.
* Cumhuriyet müellifi Özdemir İnce, Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’a hakaret ettiği gerekçesiyle tazminat cezasına çarptırıldı.
“RÖPORTAJ YAPAN GAZETECİYE ‘SİYASİ YASAK’ “
* Cumhuriyet müellifleri Barış Pehlivan ile Barış Terkoğlu’na Ulusal Savunma Bakanlığı bakan yardımcıları hakkındaki iddiaları gündeme getiren yazı ve mülakatları nedeniyle açılan davada mahpus cezasının yanı sıra ‘siyasi yasak’ da istenmesi dikkat çekti.
* Gazeteciler Öznur Paha, Pınar Gayıp, Osman Akın, Hale Gönültaş, Sinan Aygül ve Oktay Candemir hakkında yaptıkları haberler nedeniyle soruşturmalar açıldı.
“GAZETECİYE ‘UZAKLAŞTIRMA’ CEZASINI DA GÖRDÜK!”
* Gazeteciler ve basın kuruluşlarını gözdağı vererek sindirmek için Ocak ayında örneği görülmemiş yaptırımlara başvuruldu. Devletin ilaç alımında yolsuzluk tezlerini haberleştiren gazeteci Murat Ağırel hakkında tezlerde ismi geçen eski AKP milletvekili Şükrü Ayalan’ın talebi üzerine mahkeme tarafından önlem kararı verildi. Ağırel’e “Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun” kapsamında verilen önlem kararında 2 ay boyunca Ayalan hakkında yazı yazmama cezası verildi. Bu yaptırımın ihlali durumunda Ağırel tutuklanma riski ile karşı karşıya kalacak.
“KANUNDA YERİ OLMAYAN YAPTIRIM”
* Evrensel Gazetesi’nde yayınlanan “Halk suyuna, toprağına sahip çıkıyor” haberine cevap gönderen Aydın’ın Köşk ilçesi Kaymakamı, yayınlanan tekziple de yetinmeyerek ikinci sefer tekzip cezası verdirdi. Mahkeme kaymakamın talebi üzerine tekzip metninin, tirajı yüz binin üzerinde iki gazete ve iki internet haber sitesinde ilan üzere yayınlanmasına hükmetti.
“MECLİS’TE BİLE FİZİKSEL MÜDAHALE…”
* MHP lideri Devlet Bahçeli‘ye Sinan Ateş cinayetiyle ilgili soru soran gazeteci Yıldız Yazıcıoğlu milletvekillerinin fiziki müdahalesine maruz kaldı.
* Haber takibindeki gazeteciyi taşla ağır yaraladıkları savıyla yargılanan kolluk vazifelileri hakkında 8 yıldır süren davada takipsizlik kararı verildi. Öte yandan, İstanbul’da Onur Yürüyüşü takibi sırasında polis şiddetine maruz kalan foto muhabiri Bülent Kılıç’a 30 bin lira tazminat ödenmesine hükmedildi.
“İNTERNET SİTELERİNE ‘KAPATIN’ GENELGESİ”
* İnternet sitelerinin Basın Kanunu kapsamına alınmasının akabinde, resmi ilanlardan yararlanma şartlarını düzenleyen yönetmelik Basın İlan Kurumu tarafından hazırlanarak BİK Genel Kurulu tarafından kabul edildi. Yönetmelik internet haber sitelerine istihdam ve site haber trafiği açısından karşılanması çok güç yükümlülükler getirdi. Yönetmelikte ayrıyeten internet siteleri ve çalışanları hakkında katalog cürümler ismi verilen hatalarla ilgili dava açılması durumunda yargı kararı beklenmeksizin resmi ilan hakkının askıya alınması ve dava açılan çalışanın 5 gün içinde işten çıkarılması üzere anti demokratik yaptırımlar da yer alması reaksiyon topladı.
“RTÜK CEZASINI ELEŞTİRENE BİR CEZA DAHA!”
* Yılın birinci ayında RTÜK kanalları cezasız bırakmadı. Halk TV’ye daha evvel kendisine verilen cezayı eleştirdiği için bir ceza daha verildi. Radyo Sputnik’e de cezaevlerindeki hak ihlallerine ait yapılan yorumlar nedeniyle üç sefer program durdurma cezası verildi.
* RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in, ‘Değerlerimize karşıt yayınlara müsaade etmeyeceğiz’ açıklaması da yaklaşan seçimler öncesinde yayın kuruluşlarına gözdağı ve tehdit olarak değerlendirildi.
“BELGELİ YOLSUZLUK HABERLERİNE SANSÜR”
Yılın birinci ayında basın özgürlüğü ve halkın haber alma hakkını zedeleyen erişim mahzurları de devam etti. Engelli Web’in datalarına nazaran; Ulaştırma ve Altyapı Bakanının arkadaşına ihale verildiği iddiaları, SPK eski başkanı ve AKP milletvekili kardeşi ve eşi hakkındaki tezler, Kütahya’da gerçekleşen bayan cinayeti haberleri, AYM üyesi İrfan Fidan’ın baktığı davalarla ilgili savlar, SADAT’a ait çeşitli haberler, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Lideri’nin yargıda bulunan eşi ile ilgili haberler, Gazete Habertürk müellifi ve eski AKP milletvekilinin askerlere yönelik açıklamaları, Şule Çet davasının birinci savcısı ile ilgili haberler, gazeteci Murat Ağırel’in devletin ilaç alımındaki yolsuzluk ve usulsüzlükleri gündeme getirdiği yazıları, güvenlik bürokrasisindeki tarikat örgütlenmesiyle ilgili argümanların da ortalarında yer aldığı çok sayıda haber erişime engellendi. Kızıl Bayrak, Alınteri Gazetesi, Yeni Demokrasi Gazetesi ve Yeni Hayat Gazetesi siteleri de büsbütün erişime engellendi.