Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi (UN Women), 25 Kasım Bayanlara Yönelik Şiddete Karşı Milletlerarası Çaba Günü’nde başlayan ve 10 Aralık İnsan Hakları Günü’ne kadar süren, ‘16 Günlük Aktivizm Bayanlara Yönelik Şiddete Son Kampanyası’ kapsamında bu yıl yakın partner şiddetine odaklanıyor. “#SheSaidNo” etiketiyle yürütülen kampanya, yakın partner şiddetinin belirtileri ve sonuçlarıyla ilgili farkındalık yaratmayı, şiddetin tespiti ve bununla ilgili nasıl harekete geçileceği konusunda kamuoyunu bilinçlendirmeyi hedefliyor. 25 Kasım’da başlayacak olan kampanya, UN Women Türkiye’nin Instagram hesabından yürütülecek ve ‘shesaidno.info’ internet sitesinde yakın partner şiddetiyle ilgili bilgi verilecek. 10 yıldır 16 Günlük Aktivizm çerçevesinde düzenlediği kampanyalar, etkinlikler ve aktiviteler ile Türkiye’de bayanlara yönelik şiddete karşı farkındalık yaratan BM Bayan Ünitesi, herkesin şiddetin önlenmesi için hareketin bir kesimi olmaya davet ediyor.
En yaygın şiddet biçimi
Yakın partner şiddetinin dünya genelinde bayanların yaşadığı en yaygın şiddet biçimlerinden biri olduğuna dikkat çekilen kampanyada, yakın partner şiddetinin, yakın münasebette olan, mevcut ve eski eşler/partnerler tarafından, bir partnerin ötekini güç ve denetim altında tuttuğu, birey üzerinde uzun müddetli tesiri olan fizikî, cinsel, ruhsal ve dijital berbata kullanımın yanı sıra ekonomik zorlamayı da içerebilen şiddet biçimi olduğu anlatılacak.
Tüm toplumlarda, ülkelerde, kültürlerde ve cinsiyetlerde görülen yakın partner şiddetinde en fazla risk bayanlar ve kız çocukları için. Yakın partner şiddeti, gençlerden yaşlılara kadar tüm yaş kümelerinde görülür lakin genç bayanların şiddete maruz bırakılma oranları daha fazla. Kamusal, özel ve dijital alanlara yaşanabilen yakın partner şiddeti tüm toplumsal sınıflarda ve gelir kümelerinde görülebiliyor. Eğitim seviyesi, toplumsal statü gözetmeksizin herkes şiddetin faili ya da maruz bırakılanı olabilir.
Fiziksel, cinsel, ekonomik, ruhsal ve dijital şiddet olarak kendini gösteren yakın partner şiddetinin tesirleri de dünyanın her yerindeki bayanlar, çocuklar, aileler ve toplumlar üzerinde yıkıcı fizikî, duygusal, finansal ve toplumsal tesirlere sahip. Yakın partner şiddeti, şiddete maruz bırakılanların fizikî ve zihinsel sıhhatleri üzerindeki ziyanlı tesirlerine ek olarak, onların eğitime ve işe iştiraklerini da etkiliyor.
Türkiye’de sayılarla yakın partner şiddeti
10 bayandan yaklaşık 4’ü eşi yahut birlikte olduğu erkeklerin fizikî şiddetine maruz kalmıştır.
Eşi yahut birlikte olduğu erkeklerin fizikî yahut cinsel şiddetine maruz kalmış bayanların yaklaşık yarısı yaşadıkları şiddeti kimseye anlatmamış.
Her 2 bayandan 1’i duygusal şiddet yaşamakta.
Her 10 hamile bayandan 1’i fizikî şiddet görmekte.
Evli bayanlar ortasında cinsel şiddete maruz kalan bayanların oranı yüzde 12‘dir
Her 3 bayandan 1’i ekonomik şiddete maruz kalmaktadır. Bu bilgi, kentte yüzde yüzde 32, kırsalda ise yüzde 23’tür.
Her 10 bayandan yaklaşık 3’ü en az bir defa ısrarlı takibe maruz kalmış.
Dünyada sayılarla yakın partner şiddeti
Dünya çapında 15 yaş ve üzeri 640 milyondan fazla bayan, eşi yahut partneri tarafından şiddete maruz bırakılıyor. Yakın partner şiddeti bayanların yaşadığı en yaygın şiddet biçimlerinden biridir.
Dünya çapında her 3 bayandan 1’i, çoğunlukla yakın bağlantıda olduğu partner tarafından fizikî yahut cinsel şiddete maruz bırakılıyor. Cinsel tacizi hesaba kattığımızda bu sayı daha da yükseliyor.
Kadın cinayetleri her gün bayanların ve genç kızların hayatını ellerinden alıyor. 2017’de dünya çapında öldürülen yaklaşık her 5 bayandan 3’ü eşleri yahut aileleri tarafından öldürüldü. Bayan cinayetleri, yakın partner şiddetinin en ağır sonucudur.
13 ülkede yapılan son UN Women araştırmasına nazaran, 10 bayandan 7’si yakın partneri tarafından kelamlı yahut fizikî tacizin pandemi başladığından beri daha yaygın hale geldiğini düşünüyor.
BM Bayan Birimi’nin Türkiye’deki medya partneri Milliyet gazeteside 16 gün boyunca sayfalarında bayanlara yönelik şiddete ‘hayır’ diyecek.